Hernia

Een hernia samengevat

• Een hernia is een aandoening waarbij een deel van de tussenwervelschijf uitpuilt.

• Veel voorkomende symptomen zijn rug- of nekpijn gepaard met uitstraling naar armen of benen.

• Een hernia ontstaat door langzame slijtage of een acute trauma.

• Pijnstillers en conservatieve actieve behandeling zijn vaak de eerste optie bij het verhelpen van een hernia.

Wat is een hernia?

Een hernia in de rug of nek is een aandoening waarbij een deel van de tussenwervelschijf uitpuilt. Deze oefent druk uit op de zenuwwortel in de buurt. Als er te veel druk op de zenuwwortel komt, kunnen er klachten van pijn en/of minder spierkracht ontstaan.

De tussenwervelschijven bevinden zich, zoals het woord al zegt, tussen de wervels in de wervelkolom. Tussenwervelschijven hebben een zachte kern en een wat stugge buitenschil. Ze werken als schokdempers voor de ruggengraat.

Wanneer de buitenste laag van de schijf (de annulus fibrosus) scheurt of verzwakt, kan de gelachtige zachte kern (nucleus pulposus) naar buiten uitpuilen.

Wat zijn de symptomen bij en hernia?

Symptomen van een hernia in de rug of nek kunnen verschillen afhankelijk van de locatie en de ernst van de hernia. Veel voorkomende symptomen zijn:

• Rugpijn of nekpijn

• Uitstralende pijn in been of armen (ook wel sciatica genoemd voor de onderrug / been)

• Spierzwakte

• Gevoelloosheid

• Tintelingen in arm of been

Bij een hernia in de nek kan uitstralende pijn, gevoelloosheid of krachtsverlies vooral in de arm en de hand voorkomen.

Bij een hernia in de (onder)rug kan uitstralende pijn, of gevoelloosheid of krachtsverlies vooral in de het been en voet voorkomen.

Door deze symptomen kan iemand zich erg slecht en onzeker voelen en kan het uitvoeren van alledaagse taken moeilijker worden dan normaal. Een consult bij de huisarts is in dit geval zeker aan te raden.

In sommige gevallen veroorzaakt een hernia geen symptomen en wordt deze bij toeval ontdekt bij het maken van een MRI voor een andere reden. Afwezigheid van klachten betekent dat er geen reden is voor een actief behandelbeleid. De meeste hernia’s, pijnlijk of niet, kunnen namelijk vanzelf over gaan in de loop van de tijd.

Wat veroorzaakt een hernia?

Een hernia treedt meestal op als gevolg van slijtage van de tussenwervelschijf. Het kan ook komen door plotselinge overmatige druk op de tussenwervelschijf.

Het is niet altijd compleet duidelijk wat de oorzaak van een hernia is. Er zijn wel een aantal risciofactoren die bijdragen aan het ontstaan van een hernia:

• Leeftijd: Het verouderingsproces is een belangrijke factor. Naarmate mensen ouder worden, ondergaan de tussenwervelschijven natuurlijke slijtage en verliezen ze hun flexibiliteit en veerkracht. Hierdoor neemt het risico op hernia toe.

• Lichamelijke belasting: Activiteiten die overmatige druk op de rug uitoefenen, zoals (herhaald) onveilig tillen, buigen, en draaien, kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van een hernia. Ook achter een bureau een verkeerde zithouding aannemen is zeer belastend en veroorzaakt een overmatige druk in de tussenwervelschijven.

• Genetische Aanleg: Sommige mensen hebben mogelijk een genetische aanleg voor zwakkere tussenwervelschijven, waardoor ze sneller een hernia ontwikkelen.

• Roken: Roken kan de bloedtoevoer naar de omgeving van de tussenwervelschijven verminderen, waardoor afvalstoffen niet voldoende worden afgevoerd en locale schade veroorzaken. Dit vergroot het risico op een hernia.

• Overgewicht: Overgewicht kan extra druk uitoefenen op de wervelkolom en de tussenwervelschijven, waardoor het risico op een hernia toeneemt.

• Inactiviteit: Een zittende levensstijl kan de spieren en structuren rondom de wervelkolom verzwakken. Daarnaast veroorzaakt een zittende houding altijd een verhoogde druk in de tussenwervelschijven, waardoor de kans op een hernia toeneemt.

• Letsel of trauma: Acute verwondingen, zoals bij een val of een auto-ongeluk, kunnen de tussenwervelschijven beschadigen en een hernia veroorzaken.

Het is vaak een combinatie van deze factoren die leidt tot het ontstaan van een hernia.

Het is belangrijk om te beseffen dat niet iedereen met deze risicofactoren per se een hernia zal ontwikkelen. Sommige mensen kunnen een hernia hebben zonder duidelijke risicofactoren.

Een acute of chronische hernia? Wat is het verschil?

Het onderscheid tussen een acute en chronische hernia ligt aan de duur en het verloop van de symptomen. Een acute hernia betekent dat de symptomen plotselingen ontwikkelen. Ze worden dan vaak veroorzaakt door bijvoorbeeld een plotselinge beweging, of het tillen van zware voorwerpen.

Een acute hernia wordt een chronische hernia als het niet behandeld wordt en de symptomen over een langere periode niet weggaan.

De ernst van de aandoening heeft geen invloed om te bepalen of het een acute of chronische hernia is.

Welke medicijnen kan ik nemen bij een hernia?

Mensen ervaren vaak heftige pijn bij een hernia en dat vooral bij het bewegen. Bij veel pijn hebt dan helpen pijnstillers om dit te verlichten, waardoor beweging mogelijk blijft en de kans op herstel toeneemt. De ernst van de pijnklachten bepalen welke pijnstilling geschikt is.

Paracetamol is effectief als eerste optie bij pijn door een hernia.

NSAID’s zijn ontstekingsremmers. Ibuprofen, naproxen, en diclofenac vallen hieronder. Deze worden vaak gecombineerd met Paracetamol genomen om de pijn en de lokale ontsteking nog meer remmen. Let op! NSAID’s hebben bijwerkingen. De huisarts en apotheek geven hierover informatie.

Bij zeer extreme klachten wordt overgegaan op de meest sterke pijnstillers die vallen onder de opiaten. Dit zijn zeer sterke pijnstillers op recept. Ook deze medicijnen hebben ernstige bijwerkingen en risico’s welke door de huisarts en apotheek zullen worden gecommuniceerd.

Wat voor behandelingen zijn er voor een hernia?

De diagnose hernia geeft een aantal behandelopties. Lang niet elke hernia is hetzelfde. Maar de meeste hernia’s zullen met conservatieve behandelingen vanzelf weggaan. Deze behandelingen zijn:

• Fysiotherapie, hierbij gaat men in een traject om effectief de stabiliteit, mobiliteit en kracht van de rug te verbeteren.

• Spinale Injecties, hierbij wordt lokaal ontstekingsremmende medicijnen toegediend via een injectie. Dit verminderd de pijn. Er komt minder druk op de zenuw te liggen.

• Pijnbestrijding, hierbij kunnen pijnstillende medicijnen worden voorgeschreven om pijn te verminderen. Dit gaat vaak hand in hand met oefentherapie.

Het kan zijn dat de conservatieve behandelingen niet voldoende uitkomst bieden. Dan is het een optie om de hernia operatief te behandelen. Een hernia kan op verschillende manieren worden geopereerd:

• Open Rug chirurgie

• Microscoop buisjesmethode

• Endoscoop buisjesmethode

• Endoscoop PTED

• Endoscoop VESC

Wilt u meer weten over de verschillen tussen deze behandelmethodes? Klik dan de knop hieronder:

Wat kan een hernia kijkoperatie voor mij betekenen?

Heeft u een hernia? Bieden conservatieve behandelingen niet de gewenste uitkomst? Dan kan een kijkoperatie een goede optie zijn om te overwegen.

• Kortdurende operatie met snelle revalidatie: Patiënten mogen vaak een paar uur na de operatie al uit bed en zijn binnen een paar dagen weer thuis. Doordat er geen herstel nodig is van een lange narcose of grote operatie kunnen veel patiënten weer snel hun dagelijkse bezigheden oppakken.

• Minste pijn: Door de zeer kleine toegang is er minder weefselschade. Hierdoor is er minder tot geen pijn na de operatie.

• Minste schade aan huid, spieren en bot: Door de kleine toegangsweg van de kijkoperatie kan direct naar de veroorzaker van de pijn worden gegaan. Het omgevende weefsel wordt hiermee zo min mogelijk beschadigt, ook bij zwaardere patiënten.

Dit heeft een hoop voordelen vergeleken met de open chirurgische methode:

• minder bloedverlies

• er is minder instabiliteit door ligament- of spierschade

• minder kans op een infectie

• minder littekenvorming

Hoe verloopt een kijkoperatie bij een hernia?

Hoe een hernia wordt geopereerd is afhankelijk van een aantal dingen. Hiervan zijn de belangrijkste overwegingen:

• Hoe hoog in de wervelkolom ligt de hernia?

• Waar drukt de hernia dusdanig op het ruggenmerg dat het voor klachten zorgt?

Uiteindelijk zal uw chirurg met zijn of haar expertise het ideale plan van aanpak bepalen voor de kijkoperatie.

• Stap 1. Eerst wordt er een huidincisie van minder dan 1 cm gemaakt.

• Stap 2. Daarna wordt een buisvormige punctienaald (ongeveer de breedte van een potlood) ingebracht.

• Stap 3. Over deze buis wordt het werkkanaal opgevoerd richting het probleemgebied, namelijk de stenose die op het ruggenmerg drukt.

• Stap 4. De endoscoop, bestaande uit een buis met daarin een kleine camera, irrigatiekanaal en instrumentenkanaal, wordt in het werkkanaal gestoken. Deze wordt dan doorgevoerd naar het gebied in de wervelkolom waar het probleem zit.

• Stap 5. Via het kleine werkkanaal naast de camera worden precisie-instrumenten ingebracht, zoals kleine paktangetjes. Hiermee wordt de hernia verwijderd.

Voor meer uitleg over hoe een kijkoperatie verloopt, klik de knop hieronder.