Foraminale stenose

Een foraminale stenose samengevat

• Een foraminale stenose is een aandoening waarbij het neuroforamen vernauwd is.

• Veel voorkomende symptomen zijn rug- of nekpijn gepaard met uitstraling naar arm of been.

• Symptomen die bij een foraminale stenose horen, zoals uitstraling en gevoelloosheid, komen vaak maar aan een kant van het lichaam voor.

• Een foraminale stenose ontstaat door slijtage van de wervelkolom over de jaren heen.

• Pijnstillers en spinale injecties zijn vaak de eerste optie bij het verhelpen van een foraminale stenose.

Wat is een foraminale stenose?

Een foraminale stenose in de rug of nek is een vernauwing van het benige kanaal tussen de ruggenwervels waardoor de zenuwwortel naar buiten treedt.

Over een langere tijd, naarmate men ouder wordt, ontstaat er onvermijdelijk slijtage aan de wervelkolom, met lokale instabiliteit. Dit veroorzaakt dan extra lokale botaangroei die ter plaatse op het ruggenmerg of een zenuwwortel kan drukken.

Aan de binnenkant, over de gehele lengte van de wervelkolom bevindt zich een kanaal waar het ruggenmerg doorheen loopt. Het ruggenmerg is verantwoordelijk om allerlei signalen van en naar de hersenen te sturen. Het ruggenmerg heeft vertakkingen, in de vorm van zenuwwortels, die tussen twee wervels naar buiten treden. Deze zenuwwortels lopen langs openingen wat men ook wel neuroforamen noemt.

Als het bot bij rug-of nekwervels lokaal verdikt, gebeurt dat ook aan de binnenkant bij het wervelkanaal en bij de zenuwdoorgangen. Het ruggenmerg en de zenuwen worden dan bekneld, wat voor een hoop vervelende symptomen zorgt.

Bij een vernauwing van het foramen noemt men dit een foraminale stenose. Door het lokale en eenzijdige karakter vertonen de pijnklachten en uitstraling gelijkenis met een hernia.

Wat zijn de symptomen bij een foraminale stenose?

Symptomen van een foraminale stenose in de rug of nek kunnen verschillen afhankelijk van welke zenuwwortel verkneld is. Veel voorkomende symptomen kunnen zijn:

• Rug- of nekpijn

• Uitstralende pijn in been of arm (ook wel sciatica genoemd voor de onderrug / been)

• Spierzwakte

• Gevoelloosheid

• Tintelingen in armen of benen

Bij een foraminale stenose komen de klachten vaak aan één zijde voor. Daarom lijken de klachten vaak op een hernia. Echter, bij een stenose kunnen de uitstralende klachten naar de benen verminderen bij een voorovergebogen houding.

Soms voelen mensen zich door deze symptomen erg slecht en onzeker en kunnen alledaagse taken hierdoor moeilijker uitvoeren. Ze kunnen zelfs in het ergste geval onmogelijk worden. Een consult bij de huisarts is in dit geval zeker aan te raden.

Wat veroorzaakt een foraminale stenose?

Foraminale stenose is bijna altijd een gevolg van slijtage aan de wervelkolom als gevolg van ouderdom. Deze slijtage komt dus bij iedereen voor, maar bij de een gaat dit sneller dan bij de ander.

Er zijn een aantal risciofactoren die bij kunnen dragen aan het ontstaan van een foraminale stenose op latere leeftijd:

• Lichamelijke belasting: Activiteiten die overmatige druk op de rug uitoefenen, zoals (herhaald) onveilig tillen, buigen, en draaien, kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van een foraminale stenose

• Genetische aanleg: Sommige mensen hebben een aanleg voor een wat nauwer wervelkanaal. Dit vergroot op den duur het risico op een foraminale stenose.

• Overgewicht: Overgewicht kan extra druk uitoefenen op de wervelkolom. Dit vergroot de kans op slijtage, waardoor de foraminale stenose over de jaren kan toenemen.

• Inactiviteit: Een zittende levensstijl kan de spieren en structuren rondom de wervelkolom verzwakken. Dit heeft een negatieve invloed op de algemene conditie van de wervelkolom.

• Letsel of trauma: Acute verwondingen, zoals bij een val of een auto-ongeluk, kunnen de structuur van een wervel beschadigen. Dit kan op latere leeftijd tot problemen leiden.

Het is vaak een combinatie van deze factoren die leidt tot het ontstaan van een foraminale stenose. Het komt op den duur bij iedereen voor, maar het verschilt per persoon hoe ernstig de slijtage aan de wervelkolom is.

Welke medicijnen kan ik nemen bij een foraminale stenose?

Men kan geleidelijk steeds meer pijn ervaren met een foraminale stenose. Als u veel pijn hebt dan helpen pijnstillers om dit te verlichten. De ernst van de pijnklachten bepalen welke pijnstilling geschikt is.

Paracetamol is effectief als eerste optie bij pijn door een kanaalstenose.

NSAID’s zijn ontstekingsremmers. Ibuprofen, naproxen, en diclofenac vallen hieronder. Deze worden vaak gecombineerd met Paracetamol genomen om de pijn nog meer te verminderen. Let op! NSAID’s hebben bijwerkingen. De huisarts en apotheek geven hierover informatie.

Bij zeer extreme klachten wordt overgegaan op de meest sterke pijnstillers zoals tramadol of morfine. Dit zijn zeer sterke pijnstillers op recept en de risico’s van deze medicijnen zullen door de huisarts en apotheek worden gecommuniceerd.

Als de pijn te erg wordt, u gevoel in uw arm of been verliest, dan wel problemen krijgt met het ophouden van de urine of ontlasting, neem dan contact op met uw behandelend arts.

Wat voor behandelingen zijn er voor een foraminale stenose?

Mensen die gediagnostiseerd zijn met een foraminale stenose worden vaak succesvol conservatief behandeld. Inactiviteit heeft een nadelige invloed op dit wervelkolom probleem. Met behulp van de fysiotherapeut doorloopt men in een traject om effectief te bewegen voor een sterkere rug. Andere conservatieve behandelingen zijn:

• Spinale Injecties: Hierbij wordt lokaal bij de stenose ontstekingsremmende medicijnen toegediend via een injectie. Dit vermindert de ontstekingszwelling, waardoor er minder druk op de zenuw komt en daarmee de pijn vermindert.

• Pijnbestrijding: Pijnstillende medicijnen worden voorgeschreven om pijn te verminderen. Dit gaat vaak hand in hand met oefentherapie.

Deze behandelopties kunnen de pijn tijdelijk verminderen. Maar helaas is in de medische literatuur men het erover eens dat een foraminale stenose niet vanzelf weggaat, terwijl een hernia dat wél vaak doet.

In de meeste gevallen is er sprake van een langzame verergering van pijnklachten en kracht- of gevoelsverlies in de arm of been. Als de klachten te ernstig worden, dan is het een effectieve optie om de stenose operatief te behandelen. Een foraminale stenose kan op verschillende manieren worden geopereerd:

• Open chirurgie

• Microscoop buisjesmethode

• Endoscoop PTED

• Endoscoop VESC

Wilt u meer weten over de verschillen tussen deze behandelmethodes? Klik dan de knop hieronder:

Wat kan een foraminale stenose kijkoperatie voor mij betekenen?

Heeft u een foraminale stenose? Bieden conservatieve behandelingen niet de gewenste uitkomst? Dan kan een kijkoperatie een goede optie zijn om te overwegen

• Kortdurende operatie met snelle revalidatie: Patiënten mogen vaak een paar uur na de operatie al uit bed en zijn binnen een paar dagen weer thuis. Doordat er geen herstel nodig is van een lange narcose of grote operatie zijn veel patiënten snel weer op de been en kunnen ze hun dagelijkse bezigheden oppakken.

• Minste pijn: Door de minst invasieve toegang is er minder weefselschade. Hierdoor is er minder pijn na de operatie.

• Minste schade aan huid, spieren en bot: Door de kleine toegangsweg van de kijkoperatie kan direct naar de veroorzaker van de pijn worden gegaan. Het omgevende weefsel wordt hiermee zo min mogelijk beschadigt, ook bij zwaardere patiënten.

Dit heeft een hoop voordelen vergeleken met de open chirurgische methode:

• Minder bloedverlies

• Er is minder instabiliteit door onnodig verwijderen van bot- en gewrichtsonderdelen danwel ligament- of spierschade

• Minder kans op een infectie

• Minder littekenvorming

Hoe verloopt een kijkoperatie bij een foraminale stenose?

De planning van de operatie, waaronder de toegangsweg voor de endoscopische operatie van een foraminale stenose is afhankelijk van:

• Hoe hoog in de wervelkolom ligt de foraminale stenose?

• Waar drukt de stenose dusdanig op de het ruggenmerg dat het voor klachten zorgt?

Uiteindelijk zal de chirurg met zijn of haar expertise het ideale plan van aanpak bepalen voor de kijkoperatie.

• Stap 1. Het bepalen van de beste toegangsweg voor de endoscoop om zo veilig en doeltreffend mogelijk de oorzaak van de pijn of functieverlies van arm of been weg te halen.

• Stap 2. Het maken van een huidincisie van minder dan 1 cm.

• Stap 3. Daarna wordt een buisvormige punctienaald (ongeveer de breedte van een potlood) ingebracht.

• Stap 4.Over deze buis wordt het werkkanaal opgevoerd richting het probleemgebied, namelijk de vernauwing die op de zenuw drukt.

• Stap 5. De endoscoop, bestaande uit een buis met daarin een kleine camera, irrigatiekanaal en instrumentenkanaal, wordt in het werkkanaal gestoken. Deze wordt dan doorgevoerd naar het gebied van de wervelkolom waar het probleem zit.

• Stap 6. Via het kleine werkkanaal naast de camera worden precisie-instrumenten ingebracht, zoals kleine paktangetjes, boortjes of freesjes. Hiermee wordt de stenose verwijderd.

Voor meer uitleg over hoe een kijkoperatie verloopt, klik de knop hieronder.